Bayani Ang Puta (A Talaang Ginto: Makata ng Taon Entry)

Ang TALAANG GINTO: MAKATA NG TAON ay timpalak sa pagsulat ng tula na itinataguyod ng Komisyon sa Wikang Filipino kaugnay ng pagdiriwang ng Araw ni Balagtas tuwing Ika-2 ng Abril taun-taon.

Nilalayon ng timpalak na lalo pang pasiglahin at pataasin ang uri ng panulaang Filipino sa pamamagitan ng pagkilala sa mga batikan at baguhang talino.

Mga (Ilang) Tuntunin:

1. Bukas ang timpalak sa lahat, maliban sa mga kawani ng KWF at kanilang kaanak.

2. Ang lahok ay kailangang orihinal at nasusulat sa Filipino, hindi salin mula sa ibang wika at hindi pa nalalathala sa alinmang publikasyon. Hindi patatawarin ang sino mang nahuli at napatunayang nagkasala ng pangongopya. Kakanselahin ng KWF ang ipinagwaging lahok nito sa timpalak at hindi na muling makasasali pa sa alinmang timpalak ng KWF.

3. Ang paksa para sa Makata ng Taon 2014 ay tungkol sa kabayanihan. Tatalakayin ng tulang ipapasa ang isang malaki at makabagong problema at kung paano kikilos ang isang makabagong bayani upang lutasin ito. Ilalahok ang mga tulang may sukat at tugma na nasa antas tudlikan pataas. Ang mga taludtod ng tulang ilalahok ay hindi bababa sa apatnapung (40) taludtod, at lalagpas sa walumpung (80) taludtod.

--------

Bayani ang Puta

Habang tila may kalso ang pag-uutak

Ng mga pulitikong animo'y latak

Sa lipunang nakalugmok na at bagsak

Na patuloy pa rin nilang winawasak.

Habang wari’y huminto na sa pag-usad

At kinakapa sa dilim ang pag-unlad

Ng bayang sinasaid at sinasagad,

Patuloy ang mga sakim sa paglikwad.

Habang ligalig sa pagpapakasasa

At sa pagbabalatkayo ay bihasa

‘Di mapipigilan ang panggagahasa

Sa perlas ng silangang kanilang bansa.

Habang pinagmamalaki'y bilyong dolyar

Na reserba’t naipong yamang pang-asar

Sa kamalayan ng mangmang at iskolar;

Lantad na kasinungalingang popular.

Habang trabahong dapat sa ‘ting estado

Ay winaglit ng senado’t deputado

Dahil gigil sa pangungupit ng pondo,

Milyo’y tutungo sa pagkadesperado.

‘Di makikita ng matang nakasara

‘Di maririnig ng taingang may bara

Mga kalabisang dapat nang mabura

Dahil lunod ng pagkaganid sa pera.

Anong ilalaman sa sikmurang kalam?

Paano tatalino ang walang alam?

Anong ibabayad sa tahanang hiram?

Paano’ng karamdaman ay mapaparam?

Propesyong pagpuputa, ang sasadlakan 

Ng hindi mabilang na kababaihan

Na kapos sa mailap na kapalaran,

Supog sa katawan, marahang lilisan.

Pansamantalang lunas sa habangbuhay

Na problemang isusudlong, isusuhay

Upang makausad ang bukas at buhay,

Trabahong sa moralidad ay pagsuway

Sa mata ng malilinis at marangal

Sa bansang naligaw at umaatungal

Umano'y walang puwang sa mga banal

Ang puta na kung ituring ay kriminal.

Para sa pamilya’y handang humilata

Kunwang halinghing ‘di ipahahalata

Dahil sa dagdag-kitang para sa bata,

Batang walang ama tulad nang sa tuta.

Upang sa ospital ay may ipambayad

Walang dalawang isip na maghuhubad,

Upang sa kagutuman ay makaigtad

Walang alinlangang luluhod, tutuwad.

Maglililis upang may makapagbihis

Akusahan mang paradigma ay lihis

Hanggang ang gamlay tumila'y magtitiis

Kahit puri at sanghaya'y maibuwis.

Handang lumusong, lumublob sa putikan 

Kahit pa masumbatan at mahusgahan

Ng kapitbahay dahil sa kasalanan

Perpektong simbolo (raw) ng kahalayan.

Magpapakatanga upang may mag-aral

Gagawin ang lahat kahit maging hangal

Para sa pamilyang labis niyang mahal

Kahit lurayin pa't babuyin ang dangal.

Humihiga upang muling makabangon

Kasama ng pangarap na nakabaon

Sa lukay na pipiliting maiahon

'Wag lang magutom papaanod sa alon.

Umiiyak upang gumalak ang iba

Hahalakhak kahit puno ng pangamba

Iluluha, lahat ng takot at kaba

Itatawa, lahat ng uri ng aba

Matrikula, palit ng himas sa suso

Magpapahipo nang walang puso’t pulso

Hahalik sa mga malibog at tuso

Makikipagtalik sa ngalan ng piso.

Magpapalaway kapalit ng pagkain

Na ihahain habang dumadalangin

Nang pagtubos, pag-ahon mula sa bangin

Papatak ang luha, sa Langit titingin.

Putang sa sakripisyo ay ikinasal

Sa gitna ng pagkakasala’t kumpisal

Sa pagitan ng dusa at pagmamahal

Ay bayaning marapat na maitanghal.

 --------

Ang tulang inyong nabasa ay ang aking ipinasang lahok sa 2014 Komisyon Sa Wikang Filipino, na sa hindi malamang kadahalinan ay hindi ko alam kung ito'y naging opisyal na kasali dahil wala man lang akong natanggap na abiso ng rejection o recognition. Nalaman ko na lang na mayroon na palang nagwagi sa kanilang kompetisyon. Ganunpaman, masaya pa rin akong ibabahagi sa lahat ang isa sa 'pinakamadugo' at 'pinakamahirap' na akdang ginawa ko. 

Ang ginamit kong Antas ng Tula ay Pantigan. May labingdalawang pantig sa bawat taludtod na may kabuuang walumpung taludtod.