Huwebes Noon

Huwebes noon.
Hindi ko alam kung dahil ba sa nakulitan ka lang sa akin o dahil ginusto mo na rin -- kaya ka pumayag na tayo'y mag-lunch out. Ilang beses ko na ring sinubok na ayain kang lumabas para kumain at ilang beses na rin naman akong nabigo. Sa maraming beses na 'yon hindi ako nagkaroon ng sama ng loob sa'yo, kahit kaunti. Nauunawan ko naman kasi at ang lahat nang sa iyo'y kaya kong maunawaan. Alam ko kasi ayaw mong malagay sa isang sitwasyong malalagay sa'yo sa alanganin, sa isang lugar kung saan mas lamang ang ligalig kaysa katiwasayan.
Ni minsan hindi ko sinabi sa'yo na masaya ako sa tuwing kausap ka. 'Yung saya na hindi ko kayang ipaliwanag, 'yung saya na 'pag tinanong mo ako kung gaano ito kasaya, ang isasagot ko lang ay "Basta". Siguro mayroon talagang mga bagay na hindi madaling ipaliwanag hindi naman kasi naisasalarawan ang lahat ng ating nararamdaman, sabi nga'y, minsan hindi sapat ang mga salita para mabulalas ang lahat ng nais sabihin ng ating puso.

Huwebes noon.
Walang pagsidlan ang kasiyahan ko dahil sa wakas, makalipas ang ilang pakiusap at pagbabaka-sakali ay tumango ka at pumayag na makasama ako sa isang tanghaliang sa aki'y magpapabusog hindi dahil sa pagsasaluhan nating pagkain kundi dahil sa humigit-kumulang na isang oras na ilalaan mo para sa akin. Hindi ko alam kung anong himala ang nanaog sa lupa at biglang-bigla na sagot mo'y "oo'' sa tanong kong "tara lunch tayo?" Hindi mo batid napangiti mo ako. Hindi lang basta ngiti na matatanaw mo sa labi ko kundi 'yung ngiti na pati ang puso ko'y nakaramdam ng kakaibang kasiyahan. Dumoble ang pintig nito at tulad ko'y tila hindi makapaniwala.

Huwebes noon.
Matapos ang ating pag-uusap ay iniisip ko na ang isusuot ko para bukas. Iniisip ko kung ano pa bang damit ang mayroon ako na magiging kaaya-aya sa paningin mo. Iniisip ko kung anong scent ng pabango kaya ang magugustuhan mo 'pag nagkaharap tayo. Iniisip ko kung anong klase ng pagkain kaya ang tiyak na masasarapan at magugustuhan mo. Iniisip ko kung anong paksa pa kaya ng usapan ang 'di pa natin napagkukuwentuhan ang dapat kong buksan. Gusto ko kasing sa kahit anong paraan ay hindi ka maiinip sa pagkikita nating ito, gusto ko kasing maibigay ang kung ano man ang nais mo. Gusto ko sanang... Basta.

- - - - - -

Biyernes noon.
Makalipas ang magdamagang pag-iisip sa'yo at sa nakatakda nating pagkikita lumipas din ang kaba at isang desisyon ang nabuo mula sa maraming piraso ng pag-alala at agam-agam.

"Pasensya na, hindi tayo matutuloy."  Wala na akong naidugtong pang ibang salita. Kung gaano ko kinasabikan at hinintay ang iyong pagsang-ayon ganun ko rin naman binigo ang dapat sana'y masayang tanghalian at kwentuhan. Hindi ko na dinetalye sa'yo ang dahilan ko para rito pero ang alam ko kasi mali ito. Ang totoo hindi ko talaga kayang maidetalye.

Hindi ko alam kung nalungkot ka rin nang sabihin ko sa'yo ang katagang 'yon pero sana nauunawaan mo kung bakit ko ginawa ang gano'n. Naisip kong baka nagalit ka sa akin dahil kapwa tayo umasa pero naisip ko rin kasi na napakahirap maglinis kung sakaling malublob sa putik ng kamalian.
:(

D A H I L A N

Maaaring walang sagot sa tanong na 'kung bakit ka mahalaga?' Ngunit paano mo tutugunin ang katanungang 'paano ka magiging akin?' kung itinadhana kayo sa iba?


Hindi mabilang ang mga kadahilanan para ika'y magustuhan at ang mga dahilang ito ang nag-uugnay sa akin patungo sa'yo. 
Ang walang pagsidlang kasiyahan sa tuwing kausap ka, 
ang ngiti mong nasisilayan kahit 'di ka kasama, 
ang nagkukulay sa bawat umagang 'di madaling ipinta, 
ang 'yong tinig na umaalingawngaw sa isip ang bawat salita.



Gusto kong pagsisihan at pahalagahan ang unang araw na akin kitang nakilala.
Pagsisihan, dahil hindi ko ginusto ang malagay sa ganitong kalagayan, pinilit na itinatanggi ang nararamdaman ngunit mas lalo lang akong nahihirapan -- mas lalo lang umaalpas ang damdaming hindi pala kayang pigilan ng anuman at ninuman.
Pahalagahan, dahil ikaw ang presensiya ng pagkalinga sa panahong lumisan ang tiwala at pag-asa, ang sandigan sa mga sandaling kinailangan ko ng taingang makikinig sa tinig at hinaing na 'di maaring ipagkatiwala sa iba -- naging sandalan at bukaspalad na tinanggap ang negatibong asal na iilan lamang ang nakakaunawa.

Ikaw ang pumapayapa sa mga araw na ako'y naguguluhan ngunit ikaw rin ang bumabagabag sa gabing dapat sana'y kapayapaan.


Mahirap maintindihan ngunit unti-unti't dahan-dahang ika'y aking hinahanap.
Sa bawat pagtunog ng telepono sa tuwing umaga dahil alam kong 'yon ay may dulot na saya.
Sa bawat pag-alerto ng mensahe sa cellphone na kahit ang simpleng 'magandang umaga' ay tila napakahalaga.
Sa bawat email na natatanggap na magiging motibasyon sa maghapong sinusubok ang pasensiya.


Ikaw ang nagpapaalala na ang araw ay 'di dapat nag-uumpisa at nagtatapos nang alas-otso hanggang alas-singko.
Ikaw ang nagpapaalala na ang buhay ay 'di lang tungkol sa hanapbuhay at trabaho.
Ikaw ang nagpapaalala na ang kasiyahan ay 'di dapat nakasalalay sa dami ng dokumento.


Ikaw ang nagpapaalala na may pag-asa at saya sa pagitan ng pagsubok at problema.


Nakalulungkot lang na hindi sasapat ang mga dahilang ito para maiguho natin ang pader na naghihiwalay sa ating dalawa. Siguro'y mas dapat na magpasalamat dahil tayo'y nagtagpo sa pagkakataong mahirap unawain ang mundo, sa panahong ang kahulugan ng maraming bagay ay negatibo, sa mga oras na kinailangan nating ngumiti sa kabila ng maraming nagbabalat-kayo. 


Kung 'paano ka magiging akin' ay 'di ko kayang sagutin ngunit sapat nang malaman mo ang mga dahilan kung bakit mahalaga ka para sa akin.

L D R

Lumayo ako.
Dahil lumaya sa kahirapan ang nais ko. 
Pinigil mo ako.
Ngunit pinilit ko pa rin ang aking gusto.
Hinintay mo ako.
Ngunit hininto ka nang pagbabalewala ko sa’yo.

Sa pagnanais na makamit ko ang (kahit) piraso ng paraiso.
Sa paghahagilap na mahagip ko ang pinapangarap kong pangarap.
Nagpasya akong lumisan habang iniwan kitang nakatingin sa kawalan at nawala ang ngiti sa katawan.
Ang kasalang pinangako ay napako ng kasalanang hindi ko kailanman inako.
Pinagdamot kita’t kinaligtaan habang pinagdasal mo ang aking kaligtasan.
Naakit ako sa kinikitang malaking halaga, datapwa't nakasakit at ‘di nakitang may nawalang mas mahalaga.

Tumuloy ako.
Habang tumutulo ang luha mo.
Lumayo ako.
Hanggang lumabo ang pagtingin mo. 

Nagsisi ako.
Ngunit nagsisimula ka na pala nang bago.

Naging magkaiba ang ating oras habang ang oras ko’y naging para sa iba.
Dagat ang naghihiwalay sa atin sa isa’t isa sabay sa dagliang pagwalay ng damdamin nating dal’wa.
Nalilibang ako sa bagong alaala ng kakaibang natatanaw habang ikaw’y nahihibang sa pag-alala nang biglang pag-iiba ng aking dating pananaw.
Sa pag-aakala kong mararating ang bituin sa bagong daigdig hindi ko napansing nawaglit ko ang dating mundo kung saan umiinog ang aking buhay at pag-ibig.
Mahalaga nga ang ating bukas ngunit mas mahal pala ang halaga ng ating ngayon.
At sa pagtahak ko ng kapalaran sa Gitnang Silangan ay ang pagtapak ko pala sa kapalpakan at gitna ng alangan.

Lumipad ako.

Ngunit lumipas na ang pagmamahal mo.
 
Lumuha ako.
 
Ngunit lumubha na ang pagkamuhi mo.
 
Binalikan kita.
 
Ngunit binaling mo na ang damdamin mo sa iba.

Dine-In

Swerte lang siguro at napasok ako sa sosyaling restaurant na ito. Nakatulong marahil ang pinagsama-samang kwalipikasyon ko: graduate sa magandang unibersidad, sapat na experience at 'pleasing personality'. Hindi ba't nakakagagong isipin na kailangang may 'pleasing personality' ang isang tao upang makahanap nang matinong mapapasukan? Paano na lang ang mga aplikanteng kapos nito? Ibig bang sabihin nun na dapat ay makontento na lang sila sa kung anong kompanya ang magtitiyaga sa personality nila? 'Yung kompanyang hindi judgmental, pantay ang pagtingin sa lahat ng antas o uri ng aplikanye, 'yung kompanyang tinitingnan ang kapasidad at kakayahan mong gampanan ang ibibigay sa'yong trabaho hindi dahil sa ikaw ay maganda o gwapo lang.

Isa akong bagitong waiter sa isang magarang restaurant dito sa BGC, isang restaurant kung saan halos lahat yata ng mga customer ay tila mga walang problemang pinansiyal at kung umorder ng mga drinks at pagkaing napakahirap bigkasin ay hindi tinitingnan ang halaga nito. At kahit batid na ng mga customer na ito na overpriced ang karamihan sa mga pagkain at inuming sini-serve dito, marami pa ring tira o left over sa kani-kanilang mga plato. Kakatwang malaman na maraming mga tao ang kapos sa pambili ng pagkain at dahil sa kahirapang ito'y humahantong pa minsan sa paggawa ng krimen pero heto ang mga burgis at mayayamang taga alta-sosyedad na maraming pambili ng halos lahat na naisin nila ay bumibili ng pagkaing overpriced pero hindi naman nila nauubos, minsan nga parang hindi pa nila nabawasan ang kanilang order.

Galing ako sa hirap at masasabi kong mas masarap pagmasdan ang mga mahihirap kung lumantak ng pagkain -- nakakamay, simot na simot ang kahuli-huliang sarsa ng ulam at wala ni piraso ng mumo kang makikita sa plato, 'di tulad ng halos lahat ng mga customer na nagtutungo rito na tila de-numero ang kilos, ang pagtawa at pagsasalita at mahinhing isinusubo ang maliit na piraso ng pagkain sa bibig na sinadyang maliit lang ang pagkakabuka. Kung minsan, hindi ko rin maintindihan ang mga mayayaman kung bakit sarap na sarap sila sa mga pagkaing matatabang at mapuputla ang kulay na ang halaga yata ay isang buong araw na pagtatrabaho ng ordinaryong empleyadong tulad ko. Ewan, pero para sa akin nasa maliliit na carinderia pa rin ang masasarap na pagkain at nasa slum area pa rin ang mga taong masasarap kung kumain -- hindi rito sa lugar na puno ng pagbabalatkayo na ang pagkain ay dinadaan sa ganda ng presentasyon at ang ambiance umano ay ilalayo ka sa mundong maligalig at magulo. Na pagkatapos ay ano?

Halos tatlong linggo pa lang ako rito at gusto kong sanayin ang sarili sa bagong environment na aking napasukan. Dapat masanay ako na ito na ang bagong mundong aking gagalawan at ang trabahong ito ang magiging tuntungan ko patungo sa inaasam kong tagumpay. Hindi gaanong hataw ang trabaho dito, 'di tulad sa huli kong napasukang american fastfood franchise na dagsa ang customer palagi dahil nasa loob ng mall. Maliban na lang kung araw ng Biyernes, Sabado, Linggo at holiday -- doble ang customer na dapat naming pagsilbihan. Dahil mayayaman ang customer dapat astang may 'breeding' din kami, kailangan mas magalang kami, kailangan mas aware ka sa kanilang pangangailangan na sa pagtaas pa lang ng kanilang kamay ay nasa harap ka na nila -- iyon at marami pang iba ang naituro sa aming orientation bago pa ako isalang dito.

Isang ordinaryong Huwebes lang para sa akin ang araw na ito. May mangilan-ngilang customer na karamiha'y napagsilbihan ko na rin. Maliban sa isang medyo may edad na lalaki ns pamilyar ang mukha pero hindi ko maalala kung saan ko nakita. May kasama siyang apat na iba pa; tatlong lalake at isang babae. 'Yung babae ay bata pa siguro'y nasa late 20's, kung may malisya ang magmamasid sa ikinikilos ng dalawa ay sasabihing may relasyon sila. Isa sa natutunan ko sa orientation ay ang pagkontrol sa sarili na hindi makialam sa personal na buhay ng mga customer lalo na kung ito'y pulitiko at artista. Sa iksi pa lang nang panahong paninilbihan ko rito totoo ngang dapat ngang maging wala akong pakialam sa aming mga customer dahil kung hindi, baka mas marami pa akong maihatid na tsismis sa kung sinong showbiz reporter ng programang Startalk.

Paunang order ng matandang lalaki ay brandy, sa kasama niyang babae ay wine. Makalipas ang ilang minuto ay umorder na siya ng pagkain; siyam na putahe ng ulam! Gusto kong itanong sa kanya kung ganun ba talaga sila kalakas kumain? At alam ba nila na ang pinuntahan nila'y hindi karinderya na trenta pesos ang kada order ng ulam? Kung susuriin namang maigi ay hindi naman siya mukhang mayaman -- ordinaryo ang suot na polo, ordinaryo ang kulay ng balat, ordinaryo ang kilos at pananalita. Basta, iba talaga ang kilos at gawi ng mayayaman kumpara sa nagyayaman-yamanan lang.

Teka, sino ba ako para kuwestiyunin ang pagkatao niya? Sino ba ako para umuri kung sino ang mayaman at sino ang mahirap? Sino ba ako para sa kanya? Isa lang akong ordinaryong waiter na tagapagsilbi. Sabi nga sa ingles, 'don't judge the book by its cover' at dapat kong i-apply ito ngayon mismo.

Tama nga ako. Hindi nga nila naubos ang kanilang inorder 'yung dalawang putahe nga ay halos hindi man lang nabawasan at 'yung iba naman ay parang kalahati lang din ang bawas. Iba talaga sila, kung mortal sin para sa mga mahihirap ang magtira ng pagkain sa plato para sa mga customer dito ay parang obligasyon mong mag-iwan ng kaunting piraso sa bawat pagkaing in-order mo. Halos naririnig ko pa ang pagalit at mura sa akin ng nanay ko noong hindi ko kainin ang ulam naming paksiw: "Hoy! Gago kang bata ka bakit hindi mo kainin 'yang ulam na nakahain sa mesa? Maraming mga bata na walang makain, ikaw may matinong pagkain na sa harap mo ayaw mo pang kainin?!" piningot pa ako ni nanay noon para lang kainin ang paksiw na aming ulam.

"Excuse me, can I have the bill?" halos hindi ko narinig ang sinabi ng lalake mabuti na lamang at wala gaanong customer at mahina ang swabeng musikang tumutugtog sa restaurant kaya narinig ko ang malaki niyang boses.

May dahilan kung bakit mahina at swabe ang musikang tumutugtog sa ganitong klase ng mamahaling restaurant, ito ay para i-encourage ang mga customer na mag-stay pa nang matagal at umorder ng umorder ng drinks at pagkaing higit sa 600% ang patong sa orihinal na presyo. At may dahilan kung bakit malakas at nakakairita ang tugtog sa mga fastfood chain, ito ay para bilisan ang pagkain ng mga customer dito para magbigay daan sa iba pang customer na nakapila at nakatayo sa labas.

Hindi man lang nagulat ang matandang lalake sa halaga ng bill na inabot ko sa kanya. Nasa isip ko: marahil ay sanay na siya sa ganitong klase ng lugar at mayaman talaga ang pamilya niya at marumi lang talaga ang pag-iisip ko.

Inabot nang mahigit sa dose mil ang kanyang bill!

Binigyan niya ng instruction ang babaeng kanyang kasama. Mula sa sobreng kinuha ng babae ay inilabas nito ang labing limang piraso ng isang libong piso, iniabot ito sa akin.

"I received ma'm, sir, fifteen thousand pesos. Php 12,565 lang po ang bill ninyo..." akmang ibabalik ko ang two thousand sa babae nang magsalita ang matandang lalake. "You can keep all the change. Saka pakilagay pala sa resibo: Philippine National Police."

Natahimik akong bigla.

May dahilan pala kung bakit galante ang lalake, may dahilan pala kung bakit hindi siya nanghihinayang sa halagang kanyang ibinayad sa mamahaling restaurant na tulad nito --

hindi galing sa kanyang bulsa ang perang ipinangagasta niya sa kanyang inumin at mga pagkain.

Ilang establisimyento pa kaya ang winawaldasan niya ng perang hindi naman sa kanya?

Ilang opisyal pa kaya ng gobyerno na tulad niya ang walang panghihinayang na gumastos gamit ang pondo ng bayan?

Sa marahan kong paglalakad papuntang cashier ay bigla kong naalala ang ilang libong pisong ibinawas at ibabawas sa sweldo ko kada buwan at ang pinagsama-samang ilang bilyong pisong buwis kada taon na kinakaltas sa mga ordinaryong obrerong nagpapaalipin para lamang may maihaing pagkain para sa hapag-kainan ng kani-kanilang pamilya.

L A R O

Hindi ako marunong magsugal ngunit napilitan akong ito'y laruin -- wala kasi akong pagpipilian.

Nilaro ko ang mapanlinlang na sugal ng pag-ibig.

Kahit alam kong maliit ang tsansa kong magwagi. At kahit batid kong malaki ang posibilidad na ako"y mabibigo. Sumige pa rin ako.

Kahit alam kong sa bandang huli'y baka umiyak lang ako -- sumuong ako.

Tumaya ako. Hindi lang puso. Hindi lang kaluluwa. Kundi pati ang aking buhay at kinabukasan. Wala akong itinira. Kahit ang pride.

Tinuring kitang panginoon at alipin mo naman ako.

Para akong laruan na nangangarap na sana'y magustuhan at maging paborito mo.

Ngunit para kang paslit na naghahanap lang pala ng pansamantalang libangan. Paslit na walang pakialam sa gaya ko at sa aking nararamdaman. Isa kang paslit na mabilis akong pinagsawaan.

Hindi ako mahilig sa baraha ngunit kinailangan ko itong pag-aralan.

Upang makahanap ng kapares ang aking pusong ulila sa pagmamahal.

Maranasan ang ngumiti. Tumawa. At maging masaya.

Upang makatagpo ng Reyna ang tangan kong baraha -- isang Haring may bahid ng lungkot at tila nauupos sa kawalan ng pag-asa.

Magkaroon ng kasama sa tuwing may pagkabigo. May pagsubok. At may suliranin.

Ngunit solitaryo ang aking natutunan.

Hindi ko man ninais ay natatagpuan ko ang aking sariling mag-isa.

Kasama ang pighati. Ang kalungkutan. Ang pag-alala.

Nilulunod ang sarili sa luhang tila nagsasawa na sa paulit-ulit na pagtawag sa iyong pangalan at paghiling na magwagi sa sugal ng kapalaran.

Hindi ko napansin at nabatid na kulang na pala ang nilalaro kong baraha.

Na kahit anong aking gawin ay 'di ko mapagtatagumpayan ang anumang larong aking maibigan.

Hindi ako marunong ng larong Chess.

Pero itinuring kitang aking Queen at ipinagpalagay kong Knight mo naman ako.

Na handang gawin ang lahat para sa gaya mo.

Ginawa ko ang lahat upang ikaw'y maprotektahan.

Mapagtanggol. Madepensahan. At 'wag masaktan.

Handa ako palaging magsakripisyo upang ikaw'y 'di mapahamak.

Hindi ko maisip ang dahilan at ang aking halaga kung sakaling mawala ka.

Hindi ko inalintana ang panganib. 'Wag ka lang mawala at malagay sa alanganin. At tuluyang mawalay sa akin.

Ngunit sa bandang huli'y hinayaan mo rin ako.

Nagtawa ka lang habang minamasdan kitang lumalakad palayo sa akin upang magsama kayo ng iyong hari.

Naging Grandmaster ako ng pagkahangal at pagtitiis dahil sa pagmamahal ko sa'yo.

Hindi ko kailanman nagustuhan ang Taguan.

Ngunit iyon ang ipinaramdam mo sa akin.

Napilitan akong laruin ito nang 'di ko namamalayan.

Lagi akong taya. Lagi akong it.

Hinanap kita -- sa dating tagpuan. Sa dati nating pinupuntahan.

Sa food court ng mall. Sa Ninoy Aquino Park and Widlife. At sa motel na malimit na saksi sa mainit nating pagniniig at pagmamahalan.

Binalikan kita sa dati mong tahanan ngunit hindi ka na nagpakita. Para kang usok ng sigarilyo -- na sa isang iglap lang ay naglaho, sumabay at tinangay ng hanging gaya mo'y nilalaro ang aking isipan.

Wala ka na nga at ako'y naiwang patuloy na umaasa.

Na sana isang umaga ay hindi na kita hahanapin pa. 

Na magsasawa ka na sa Taguan,

Na magpapakita ka na sa akin,

Na muli mo akong mamahalin.

Sa lahat ng mga larong aking sinubok, sa lahat ng mga sugal na aking nilaro --lahat ito'y pawang nauwi sa pagkabigo. Ngunit kung ang nakaraan ay muling uulitin at ang kahapon ay muling babalikan... nanaisin ko pa ring mabigo at masaktan nang minsan kitang naranasan kaysa maging masaya at nakangiti nang hindi kita nasilayan.

Susugal at lalaro pa rin ako sa isang tulad mo.

Kahit alam kong ginagamit mo lang ako.