Ang pagdedeliryo ni Tonyong Demonyo

Parang slideshow presentation ng powerpoint ang mga larawang kasalukuyang nagpa-flashback sa memorya ni Tonyo. Si Tonyo na sa oras na iyon ay nakararanas ng isang pagdedeliryo. Detalyadong bumabalik sa kanyang alaala ang halos lahat ng mga kagaguhan, kawalanghiyaan at kasamaang ginawa niya mula pagkabata hanggang ngayong dahan-dahang siyang nililisan ng kanyang lakas at ulirat.

Itinuring si Tonyo na salot ng Brggy. Malaya. 

Kilalang tomador, basagulero, astig, ulol, lulong sa bisyo, maton, bully, tulak ng droga at labas-pasok sa bilangguan. Tanyag siya sa kanilang baranggay bilang si 'Tonyong Demonyo', binansagan siya sa ganoong ngalan 'di dahil malakas siyang lumaklak ng alak na may markang demonyo kundi dahil sa karakas at pag-uugali niyang may pagkademonyo. 

Demonyong walang respeto sa kahit sino; mapabata, babae o matanda man ito.

Madalas siyang mamatok ng bata tuwing hindi sinusunod ang kanyang inuutos, kumakatay ng aso ng kapitbahay upang gawing pulutan sa inuman, minsang nanapak ng isang matandang lalaki nang hindi siya napautang sa tindahan nito, nanampal ng ubod lakas sa isang baklang napadaan lang sa tapat ng kanyang bahay, palagiang minumura ang mga babaeng nagkukumpulan sa kanila sa pag-aakalang siya ang paksa ng usapan nito at bali-balita ring kaya nagpatiwakal ang dalagang si Susan dahil sa panghahalay ni Tonyo rito. Dahil sa pagtutulak ni Tonyo ng bato at damo, lumaki ang bilang ng mga adik sa kanilang lugar. 

Ang mga ito at iba pang mga alaalang puro kahayupan ang sumisiksik sa kanyang utak habang siya'y lupaypay na nakikipaghabulan sa papaupos niyang hininga.

Nakapikit ang kanyang mga mata subalit malinaw niya itong nakikita.

Walang matinong trabaho si Tonyo pero bungkos lagi ang pera nito sa bulsa. Hindi na ito nakapagtataka dahil unti-unti na siyang nagiging bigtime na tulak ng droga. At sa dahilan ring ito kaya lumakas ang impluwensya ni Tonyo sa mga tiwaling pulis na kanyang binibigyan ng payola kada linggo.

Naging halos untouchable si Tonyo.

Walang sinuman ang nais na bumangga sa kanya at maging ang baranggay na nakasasakop sa kanilang lugar ay naging inutil sa pagsupil ng mga kabalastugan. Mas lalo siyang kinamuhian ng mga kapitbahay at kabaranggay, tila pinangatawanan na ni Tonyo ang bansag na isa siyang 'demonyo'.

Kasabay ng pagdami ng sugapa sa droga sa Brggy. Malaya ay ang talamak na nakawang hindi nasasawata. Kasapakat na rin ang Kapitan ng baranggay ni Tonyo naging iresponsable ang mga opisyal ng lugar na dapat sana'y tagapamayapa at tagapamahala ng katinuan.

Ang Baranggay Malaya ay tila literal na naging 'malaya'. Malaya ang mga sugapa na tumira ng droga kahit saan nila gustuhin, malayang nakapagnanakaw ang mga pusakal na kawatan, malayang nakapagtutulak ng droga si Tonyo, malayang kumawala ang lahat ng katinuang nalalabi sa kanilang lugar.

Katulad ng nakaraang mga gabi, pasuray-suray na lumalakad ng eskinita si Tonyo dahil sa labis na kalasingan. Lasing sa alak, lango sa droga.

Solo lang niyang binabagtas ang kakiputan ng kalsada na patungo sa kanyang bahay dahil nauna nang umuwi ang mga barkada niyang mga halang din ang kaluluwa.

Maulan ang gabi. May kadiliman ang paligid.

Hindi maaninag ang mga mukha ng mga nakakasalubong ni Tonyo kahit pa may sindi ang bumbilya sa magkabilang kanto ng eskinita.

Sinusugan pa ng kanyang labis na pagkalango ang kadiliman ng gabi kaya hindi pansin ni  Tonyo ang mga taong dumarating.

Si Mang Andy na ama ng isa sa mga batang madalas niyang kutusan,

si Ka Gerry na may-ari ng isa sa mga asong kanya noong kinatay,

si Lolo Eugenio na kanya noong sinapak dahil hindi siya nito napautang sa tindahan,

si Katarina na baklang kanyang napagtripang sampalin,

si Aling Luring Waray na numero unong tsismosa raw ng Brggy. Malaya

at si Mang Kanor na ama ng nagpakamatay na dalagang si Susan.

"Aggh..." isang mahinang ungol ang biglang nasambit ni Tonyong Demonyo ng nakasalubong niya ang mga ito. Na sa kabiglaanan at dala ng labis na kalasingan ay ‘di niya nakuhang depensahan ang sarili.

Muli pa itong nasundan ng kanyang mga impit na tinig na sumasabay sa sagitsit ng ulan. Lima pang beses.

Bagsak si Tonyo sa kalsada. Duguan.

Humalo ang kanyang dugo sa tubig ulan. Dumausdos ito patungong kanal.

Habang si Tonyo nagmamakaawa sa mga taong dumadaan sa kanyang harapan. Tila nagsusumamong dalhin siya sa pagamutan.

Ngunit walang boses na lumabas sa kanyang bibig.

Patuloy lang sa paglakad ang mga tao. Mistulang hindi nakikita si Tonyong Demonyong  naghihingalo at nagdedeliryo.

Ang mga larawang nagpa-flashback sa kanyang alaala ay unti-unting naglalaho.

Dumilim ang kanyang paligid.

Hanggang sa tuluyan na itong mawalan ng malay at ng hininga.

Anim na unday ng saksak ang kumitil sa salot ng Baranggay Malaya.

Walang suspek. Walang nais magsalita.